پی دلتای کوچک در نرم‌افزار ETABS
...
🔺همان‌طورکه میدانیم، تغییر شکل در اعضایی که دارای نیروی محوری هستند موجب تشدید تلاش‌های داخلی در آن‌ها می‌شود. این اثرات را به "پی دلتای کوچک P-δ" و "پی دلتای بزرگ P-Δ" می‌شناسیم. تمامی آیین‌نامه‌های طراحی استفاده از آنالیز مرتبه دوم (تحلیل غیرخطی هندسی) را الزامی می‌دانند.
🔺اثرات پی دلتا توسط نرم‌افزار ETABS به شکل قابل قبولی با انجام یک تحلیل غیرخطی هندسی قابل انجام است. اثر P-Δ به‌خوبی توسط نرم‌افزار بدون هیچ مشکلی و با دقت مناسب انجام می‌شود. اما در مورد اثر P-δ ابهامات بیشتر است.
🔺منوال نرم افزارETABS در مورد اثر P-δ توضیحات کاملی ارائه نداده است و از جملات ابهام‌آمیز استفاده کرده است. اما واقعیت این است که این نرم‌افزار اثرات پی دلتای کوچک را نیز می‌تواند در تحلیل سازه‌ها اعمال نماید! این اثرات برای تیرها و ستون‌ها هر دو قابل اعمال است که نرم‌افزار این کار را انجام خواهد داد (برخلاف باور برخی از همکاران). برای اثبات این مسئله، یک مثال ساده که در مراجع نیز حل دقیق آن موجود است در شکل ضمیمه ارائه شده است که بیانگر دقت بسیار خوب نرم‌افزار است.
✔️نکته 1: چنانچه انحنای ساده در ستون وجود داشته باشد، دقت نرم‌افزار برای اعمال اثر P-δ بسیار عالی است و نیازی به چند تکه کردن المان‌ها نیست. چنانچه انحنای مضاعف وجود داشته باشد (ستون‌های قاب خمشی) از دقت نرم‌افزار کاسته می‌شود و برای رفع این مشکل باید المان‌ها به چند ریز المان تقسیم‌بندی شوند.
✔️نکته 2: درسازه‌های بتنی متأسفانه نرم‌افزار ETABS اثر P-δ را دو بار اعمال می‌کند! یک‌بار با استفاده از تحلیل غیرخطی هندسی (فعال کردن پی دلتا نرم‌افزار) و یک‌بار دیگر نیز با استفاده از رابطه ضریب تشدید لنگر آیین‌نامه ACI 318. البته در سازه‌های متعارف ضریب تشدید لنگر پیشنهادشده توسط ACI 318 که نرم‌افزار از آن استفاده می‌کند معمولاً برابر یک می‌شود و مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما برای سازه‌هایی که ارتفاع طبقات بلند دارند ممکن است اثر P-δ دو بار توسط نرم‌افزار اعمال گردد!
✔️نکته 3: به علت اینکه در سازه‌های بتنی عموماً ستون‌ها دارای انحنای مضاعف هستند و نرم‌افزار در حالت معمول اثر P-δ را با دقت خیلی خوب اعمال نمی‌کند، پسندیده است که در جهت اطمینان ضریب تشدید لنگر با استفاده از رابطه ACI 318 نیز اعمال گردد و تنظیمات طراحی را برای غیرفعال کردن آن دست‌کاری نکنیم.
...